Yürüyüş analizi (gait analysis), kişinin adım atma, yürüme ve koşma esnasındaki hareketlerinin ayrıntılı şekilde incelenmesidir. Bu analiz, ayak, diz, kalça ve omurga arasındaki ilişkiyi ortaya çıkararak mevcut veya potansiyel sağlık sorunlarının tespit edilmesine yardımcı olur. Özellikle düz tabanlık, aşırı pronasyon, supinasyon, topuk ağrısı, diz ve bel problemleri gibi rahatsızlıkların altında yatan sebepleri belirlemek için kullanılır.
Aşağıda adım adım yürüyüş analizinin nasıl yapıldığını bulabilirsiniz:
1. Ön Görüşme ve Anamnez
Analizden önce kişinin şikâyetleri, yaşam tarzı, spor alışkanlıkları ve varsa geçmiş sağlık problemleri dinlenir. Bu bilgiler, yürüyüş sırasında gözlemlenecek bulgularla ilişkilendirilir.
2. Statik Ayak Muayenesi
Kişi ayakta sabit şekilde dururken ayak yapısı incelenir.
- Topuk açısı
- Ayak kemer yüksekliği (düşük kemer, normal, yüksek kemer)
- Parmakların dizilimi
- Vücut ağırlığının ayak tabanına dağılımı
Bu aşamada ayak basınç haritası için dijital taban ölçüm cihazları da kullanılabilir.
3. Dinamik Analiz (Yürüyüşün İzlenmesi)
Kişi özel bir yürüme bandında veya düz bir zeminde yürütülür. Bu sırada:
- Adım uzunluğu
- Adım genişliği
- Topuktan parmak ucuna ağırlık aktarımı
- Ayak bileği, diz ve kalça eklemlerinin uyumu
- Yerdeki temas süresi
gözlemlenir ve teknolojik cihazlarla ölçümlenir.
4. Yüksek Teknoloji ile İnceleme
Modern yürüyüş analizlerinde yüksek hızlı kameralar, basınç sensörlü taban plakaları ve bilgisayar yazılımları kullanılır. Bu sayede çıplak gözle fark edilmeyen küçük dengesizlikler, adım hataları veya asimetriler net şekilde ortaya çıkar.
5. Sonuçların Değerlendirilmesi
Toplanan veriler uzman tarafından analiz edilerek raporlanır. Bu raporda:
- Ayak basma şekli (normal, içe basma – pronasyon, dışa basma – supinasyon)
- Yürüyüş simetrisi
- Kas ve eklem dengesizlikleri
- Olası yaralanma riskleri
belirtilir.
6. Çözüm ve Öneriler
Elde edilen sonuçlara göre kişiye özel tavsiyeler sunulur:
- Ortopedik tabanlık kullanımı (CNC kesim, kişiye özel tabanlıklar)
- Doğru ayakkabı seçimi
- Fizik tedavi veya egzersiz programları
- Postür düzenleme önerileri
Bu şekilde yalnızca mevcut şikâyetler değil, ileride oluşabilecek sorunlar da önlenmiş olur.
Yürüyüş Analizi Kimler İçin Gerekli?
- Sık ayak, diz veya bel ağrısı yaşayanlar
- Sporcular (koşucular, futbolcular, basketbolcular)
- Düz tabanlık veya yüksek taban sorunu olanlar
- Çocuklarda gelişim bozukluğu şüphesi
- Diyabet hastaları (ayak sağlığı takibi için)